Guggenheim'in Gizemi

Guggenheim’in Gizemi, Labirent Yayınlarının Sanat Takipçileri serisinin ikinci kitabı. Luisa Villar Liebana’nın bu kitabı büyük bir ustalıkla işlenmiş olay örgüsü ve içerisinde barındırdığı demeçler ile gençlik kitapları arasında bir hayli iddialı duruyor. Kitap sadece bir gençlik kitabı değil, her yaştan insanın kendine ait bir şeyler bulabileceği ve hikayeyi okurken sanatın çeşitli yönlerine dair bilgiler edinebileceği bir bütünlükte sunuluyor. 

Yazı: Asena Erenay

Hikaye kısaca Guggenheim Müzesi’nden çalınan bir Chillida heykelinin çevresinde ilerliyor. Baş karakterimiz Gabri bir dedektif. Ailesi sanat tüccarlığı yapıyor ve kendi galerilerini işletiyor. Lakin ailesinin gizemli ölümünden sonra kendini sanat dünyasındaki hırsızlıkları ve gizemli olayları araştıran bir dedektif olmaya adamış. Ailenin gizemli ölümü deniyor çünkü galeride çıkan yangınla Picasso’nun meşhur Gitar isimli eseri de galeriden kayboluyor. Gabri’nin kardeşi ise teknoloji ile arası iyi olan bir çocuk ve bu olaydan sonra saatlerini araştırmalara ve sanat okumalarına harcıyor. Böylelikle Gabri’nin de en büyük yardımcısı oluyor. Sanatın ve bilimin iç içe geçen iki ayrı dal olmasını yazar burada çok iyi işliyor. Hikayenin ilerleyen yerlerinde Lucas’ın (Gabri’nin kardeşi) bilime ve teknolojiye olan ilgisinin müzeden çalınan eserin bulunmasında bir hayli yardımcı olduğunu görüyoruz. Gabri mühendis olmak için okusa bile her insanın en azından bir sanat görüşü edinmesi konusunda ısrarcı. Eserin nasıl çalındığı sorusu ise bilimden faydalanılarak çözülüyor.
Yazar hikayenin başında Guggenheim müzesinin önemini çocuklara aşılarken aynı zamanda pek çok noktaya değiniyor. Örneğin; Picasso’nun eserinin gizemli bir şekilde ortadan kaybolmasını iki kardeş aralarında konuşurken aynı zamanda Picasso’nun eserlerini ve onun sanata bakışını yorumluyorlar. Picasso’nun estetik anlayışına değinmekten tutun, Kedili Dora Maar eserinin Sotheby’s de ne kadar fiyat biçildiğine kadar pek çok bilgi aktarılıyor.

Kedili Dora Maar (Dora Maar With A Cat)

Çalınan Chillida eseri hakkında karakterlerimiz araştırmaları yaparken yazar sanatçı hakkında pek çok bilgiyi de ekliyor. Aldığı ödüller, akademik kariyeri ve nicesi. Chillida’nın 20. yüzyılın en büyük heykeltraşlarından biri olduğunun altını çok kalın bir şekilde çiziliyor. Sanatçının eserlerinden söz ederken çağdaş sanat dünyasında heykellerin pek çok materyal ile yapılabileceği bilgisi de es geçilmemiş. Kitapta demir, çelik, kaymaktaşı, granit, ahşap ve betondan meydana gelen pek Chillida heykelinden tek tek isimleri verilerek bahsediliyor. Bu noktada hikaye bir macera kitabından çıkıp çocuklar için sanatı anlayabilecekleri bir materyale dönüşüyor. Chillida’nın sanat hayatının ilk döneminde verdiği eserler, materyal olarak demiri ilk kez kullanışı, kendi eserlerine karşı bakış açısı ve sanatsal gelişimi hikayede gençlere titizliklere aktarılıyor.
“Chillida her zaman sorular sorardı. Bütün sanatçıların yaptığı gibi.”
“Ve dedektifler gibi.”

Chillida’nın heykelleri genel olarak tonları aşan ağırlıkta olan heykeller olması nedeniyle hikayede çalınan Rüyaların Örsü (Anvil of Dreams) adlı eserin bu ağırlıkta nasıl bir yerden başka bir yere taşınacağı sorusu pek çok defa karakterler tarafından sorgulanıyor. Yazar bununla da kalmayıp bi eserde; imzalanan anlaşma, eserlerin nakledilirken uyulması gereken kurallar, sıcaklığın ne düzeyde olması gerektiği ve eserlere nasıl davranılması gerektiği gibi noktalara değinmeyi unutmuyor. +11 yaş (İlk Gençlik) kitabı için bir hayli iddialı ve sevindirici bir durum olduğunu belirtmekte fayda görüyorum.

Rüyaların Örsü (Anvil of Dreams) serisinden iki eser.

Olayın ana noktası olan Guggenheim Müzesi ile ilgili bilgiler ise yer yer mevcut. Olay örgüsü ilerlerken karakterlerin arasında müze tarihi, mimarisi ve müze çevresiyle ilgili dialoglar geçiyor. Öyle ki, Guggenheim’in ilk kurulduğu yıllar ile şimdiki zaman arasında karşılaştırma bile yapılıyor. Hikayedeki diğer durak olan Chillida Müzesi ise yine aynı mantıkla okuyucuya veriliyor. Chillida-Leku bölgesinde yer alan 16. Yüzyıla ait Zabalaga (taş ev) ile ilgili bilgi de es geçilmemiş.

Zabalaga

Modern ve çağdaş heykellere karşı bakış açısı ve onların yorumlanması, eser-izleyici ilişkisi, sergi kurulumu ve yönetimi gibi konulara olay örgüsü içerisinde değinmesi, sanat ile belkide ilk kez tanışan bir çocuk için onların ilgisini çekebilecek kurguda veriliyor. Luisa Villar Liebana’nın kaleme aldığı bu kitabın çocukları ve gençleri sanat ile tanıştırmak için iyi bir yol olduğu kesin.

Yazan: Asena Erenay